Ekonomia i finanse Republiki Kosowa

Finanse „Republiki Kosowa” były zarządzane przez tzw. Centralną Radę Finansową, która posiadała w Kosowie 30 miejskich oddziałów. Oddziały te składały się proporcjonalnie z członków partii politycznych (najwięcej z LDK- ok. 50%) i przedstawicieli organizacji pozarządowych takich jak Związek Niezależnych Zrzeszeń Handlowych Kosowa (BSPK). Oddziały dzieliły się na specjalne komisje, a do ich zadań należało zbieranie środków finansowych, ich podział i udzielanie profesjonalnych porad finansowych.

W zasadzie dochody pochodziły z dwóch źródeł. Pierwsze stanowiły „dobrowolne” podatki na potrzeby rządu pochodzące od albańskich rodzin i przedsiębiorstw z Kosowa. Sugerowaną kwotą były dla zwykłych pracowników 5%, a dla przedsiębiorstw 8-10% ich miesięcznego dochodu, a niepracujący płacili symboliczne 2 DM. Dla właścicieli ziemskich przewidziane były podatki płacone w naturze. Drugie źródło dochodów stanowiły „dobrowolne” składki płacone przez albańską diasporę w wysokości 3% miesięcznego zarobku (później ta część dochodu przejęta została przez UÇK). Zebrane za granicą fundusze przekazywane były do Banku Dardania w Tiranie, a następnie fizycznie przewożone do Kosowa, z wyjątkiem tych zagarniętych i skonfiskowanych przez serbską policję.
W Prištinie utrzymywana była skomputeryzowana baza danych, która prowadziła systematycznie bieżące informacje o ekonomicznym położeniu indywidualnych rodzin i rejestrowała płacone przez nie podatki. Około 25 % wszystkich rodzin było zwolnionych od tego obowiązku, właśnie ze względu na trudną sytuację finansową. Te osoby, które z obowiązku płacenia nie były zwolnione i nie płaciły były poddawane swego rodzaju „moralnemu naciskowi”. Lista takich osób i przedsiębiorstw była np. upowszechniana na łamach albańskojęzycznego dziennika „Bujku” przez co upokarzano delikwenta. Przewodniczący Centralnej Rady Finansowej Ismail Kastrati zwracał jednak często, w swych publicznych wypowiedziach, uwagę na stosunkowo niewiele przypadków odmowy płacenia podatków. Sytuację taką uzależniał on od dwóch czynników: od lepszej organizacji oraz rosnącego uznania legalności i znaczenia państwa kształtującego swe instytucje w imieniu społeczeństwa albańskiego.

Zebrane fundusze, które znalazły się już w Kosowie były rozdzielane między poszczególne miejskie oddziały, które z kolei przeznaczały potrzebne kwoty na edukacje, opiekę zdrowotną, kulturę, naukę, sport, rolnictwo i pomoc społeczną. Na liście płac LDK było ok. 25 tys. osób pracujących w wymienionych sektorach i w 1997 r. otrzymywali oni przeciętnie 100 USD lub 150 DM miesięcznego wynagrodzenia. Nie były to duże pieniądze i często były nieregularnie wypłacane ale dla wielu ludzi było to jedyne źródło dochodu. Zasadami przydziałów funduszy i ich kontrolą poprzez okresowe sprawozdania zajmował się minister Finansów, Isa Mustafa, przebywający w Niemczech i lokalne parlamentarne Komitety Finansowe.

Dodaj komentarz